Αν τυχόν διαβάσετε ποτέ σας κάποιο βιβλίο οικονομικών, θα δείτε καμιά φορά να αναφέρεται ο όρος “ραντιέρης”. Ένα κλασσικό παράδειγμα ραντιέρη είναι πχ αυτός που κληρονόμησε μια πολυκατοικία, και τώρα νοικιάζει τα διαμερίσματα. Αυτός ο άνθρωπος δεν…παράγει τίποτα, απλά ζει με τα εισοδήματα που βγάζει από τα νοίκια της ιδιοκτησίας του.
Το σημερινό καθεστώς στην “πράσινη ενέργεια” έχει δημιουργήσει μια νέα γενιά ραντιέρηδων, που έβαλαν ένα σωρό φωτοβολταϊκά στα χωράφια και τώρα κάθονται και περιμένουν από το κράτος να τους δώσει ένα σωρό λεφτά μέσω των επιδοτήσεων, άσχετα με το τι ενέργεια παράγουν ή δεν παράγουν τα φωτοβολταϊκά. Άλλωστε, έχουν υπογραφεί τα σχετικά συμβόλαια, και άρα έχουν κάθε νομικό δικαίωμα να περιμένουν να εισπράξουν τα λεφτά που τους έχει υποσχεθεί το κράτος.
Μόνο που οι “πράσινοι” αυτοί ραντιέρηδες είναι τελικά χειρότεροι ακόμα και από τους κλασσικούς ραντιέρηδες που νοικιάζουν διαμερίσματα. Αυτοί τουλάχιστον νοικιάζουν κάτι που “αποδίδει” (τα διαμερίσματα αυτά όντως αποτελούν ένα σπίτι για πολλούς ανθρώπους, καλύπτοντας την ανάγκη τους για στέγαση), σε αντίθεση με τα φωτοβολταϊκά, που δεν καλύπτουν τις ενεργειακές ανάγκες του δικτύου (γιατί νομίζετε ότι η Γερμανία ετοιμάζεται να καταργήσει εντελώς τις “πράσινες” επιδοτήσεις; Χαζή είναι;)
Θυμάμαι πριν μερικά χρόνια, όταν ξεκινούσε η “φούσκα” της πράσινης ενέργειας, μιλούσα με ένα φίλο αριστερό, που μόλις είχε τελειώσει μηχανολόγος από το Πολυτεχνείο και προσπαθούσε να πείσει τους πάντες να βάλουν φωτοβολταϊκά στις στέγες τους, “γιατί η κρατική επιδότηση είναι μεγάλη και εγγυημένη, και άρα θα έχεις σίγουρα κέρδη”. Είναι κάπως σαν την κατάσταση που δείχνει το αρχικό καρτούν που έβαλα πάνω-πάνω στην ανάρτηση αυτή, με το κράτος όντως να εγγυάται κέρδη σε όσους έκαναν αυτή την επένδυση. Και όσοι πρόλαβαν, έχουν ήδη βγάλει κέρδος.
Αυτή η κατάσταση όμως θα αλλάξει, διότι πλέον η πράσινη ενέργεια είναι φανερό ότι δεν αποδίδει, και έτσι ούτε οι “απλοί καταναλωτές” δεν την θέλουν, διότι αυξάνεται κατά πολύ ο λογαριασμός του ρεύματος, ούτε οι βιομήχανοι τη θέλουν (για τον ίδιο λόγο).
Προσέξτε όμως τι γίνεται: Υπάρχει μια ολόκληρη στρατιά ανθρώπων και οργανισμών που έχει επενδύσει στα φωτοβολταϊκά, και έχουν έτσι μεταβληθεί σε ραντιέρηδες, σε ανθρώπους που ζουν από τα νοίκια/επιδοτήσεις που εισπράττουν, και δε μπορούν να ζήσουν αλλιώς. Ήδη πχ στην Ισπανία που έκοψε κατά πολύ τις πράσινες επιδοτήσεις, γίνονται μεγάλες ταραχές, διότι όσοι είχαν επενδύσει τώρα καταστρέφονται (θα τα δούμε αυτά πιο αναλυτικά σε λίγο).
Αυτό δηλαδή που προσπαθώ να πω είναι ότι τα κράτη έδωσαν κίνητρο σε ανθρώπους να γίνουν ραντιέρηδες, και τώρα το συμφέρον αυτών των ανθρώπων είναι εντελώς αντίθετο με το συμφέρον του λαού: Όλοι θέλουν φτηνή ενέργεια, αλλά οι ραντιέρηδες θέλουν τις επιδοτήσεις τους, αλλιώς καταστρέφονται. Μόνο που η “πράσινη ενέργεια” δεν αποδίδει. Είναι σαν να νοικιάζει κάποιος διαμερίσματα και να περιμένει να εισπράξει τα νοίκια, αλλά ξαφνικά να αποκαλύπτεται ότι τα διαμερίσματα που νοικιάζει είναι μισογκρεμισμένα ερείπια και κανένας δε θέλει να τον πληρώσει, διότι τα διαμερίσματα του δεν αξίζουν τα λεφτά που ζητάει.
Η αλήθεια είναι ότι έχουν υπογραφεί συμβόλαια, αλλά αν τα συμβόλαια αυτά τηρηθούν, τότε ουσιαστικά ζητάμε από τους καταναλωτές ρεύματος (δηλαδή από όλους μας) να πληρώσουν ένα ακριβό ενοίκιο για να ζήσουν σε ένα σπίτι-ερείπιο. Αυτό δε μπορεί να γίνει αποδεκτό, όσο και να γκρινιάζουν οι ραντιέρηδες (διότι όντως θα έχουν απώλειες και πολλοί από αυτούς καταστρέφονται ολοσχερώς).
Το ακόμα μεγαλύτερο “κρίμα” της υπόθεσης είναι ότι θα πάρει πολλούς η μπάλα: Για παράδειγμα, πέρα από μεγάλους επενδυτές, εταιρίες, τράπεζες που δίνουν πράσινα δάνεια (ναι, οι τράπεζες έχουν και τέτοιο θέμα πλέον), υπάρχουν και μικροί επενδύτες, πχ συνταξιούχοι που επένδυσαν τις “οικονομίες μιας ζωής” για να βάλουν φωτοβολταϊκά, επειδή τους παρέσυραν οι σειρήνες του εύκολου πλουτισμού, που είχαν μάλιστα και κρατική εγγύηση (βέβαια, στην πραγματικότητα ο όρος “κρατική εγγύηση” είναι μάλλον ανέκδοτο, αλλά οι σημερινοί ειδικά άνθρωποι έδειχναν μεγάλη εμπιστοσύνη στα λόγια της άρχουσας τάξης, οπότε εύκολα ξεγελάστηκαν για μία ακόμα φορά). Επίσης, υπάρχουν και ένα σωρό μηχανικοί, τεχνικοί, κτλ, που εξειδικεύτηκαν στην τοποθέτηση φωτοβολταϊκών, και άντε τώρα να βρουν άλλη δουλειά.
Είναι δηλαδή προφανές ότι το σκάσιμο της πράσινης φούσκας θα αφήσει πολύ κόσμο “στον αέρα”. Και ναι μεν δε θα λυπηθώ και πολύ τις τράπεζες που δε θα μπορέσουν να εισπράξουν τις πράσινες επιδοτήσεις από τα δάνεια που είχαν δώσει για τοποθέτηση φωτοβολταϊκών, ή κάποιες μεγάλες εταιρίες αετονύχηδων, που έχουν τσεπώσει αμύθητα ποσά από την όλη κατάσταση, αλλά σίγουρα θα υπάρξει και πρόβλημα με πολλούς “μικρούς” παίκτες, οι οποίοι έγιναν επενδυτές, και τώρα βλέπουν ότι η επένδυση τους δεν ήταν και τόσο καλή όσο διαφημιζόταν. Και μάλιστα όχι απλά δεν είναι και τόσο καλή, αλλά τους φέρνει και σε ευθεία σύγκρουση με την υπόλοιπη κοινωνία (διότι ξαναλέω ότι οι πράσινες επιδοτήσεις ουσιαστικά αναγκάζουν τους πάντες να πληρώνουν ένα σωρό λεφτά προς τους “παραγωγούς πράσινης ενέργειας”, χωρίς η πράσινη αυτή ενέργεια να αποδίδει).
Τι να πει κανείς για την ικανότητα του σημερινού ειδικά καπιταλισμού να μετατρέπει ακόμα και απλούς μεροκαματιάρηδες σε…επενδυτές, και μάλιστα σε ραντιέρηδες, αλλάζοντας εντελώς το ταξικό τους συμφέρον, και φέρνοντας τους σε αντιπαράθεση με την τάξη τους.
Δείτε πχ ένα άρθρο της Wall Street Journal από την Ισπανία, όπου η κυβέρνηση αποφάσισε να μειώσει σημαντικά τις συμφωνημένες επιδοτήσεις, με αποτέλεσμα πολλοί πράσινοι επενδυτές (μικροί και μεγάλοι) να καταστρέφονται (από το να ανακοινώνει βέβαια η κυβέρνηση απανωτές αυξήσεις για όλους τους άλλους, όπως κάνει εδώ στην Ελλαδα, καλύτερα να χτυπηθούν οι ραντιέρηδες. Δε θα ήμουν καθόλου αντίθετος στο να γίνει μια προσπάθεια μέριμνας για κάποιους “μικρούς” παίκτες που ας πούμε ότι ξεγελάστηκαν, αλλά πάντως δε γίνεται η ΔΕΗ κάθε λίγο και λιγάκι να ανακοινώνει αυξήσεις για χάρη μερικών ραντιέρηδων).
πηγή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου