Το σπάσιμο του τρίτου ταμπού και πού το πάει το Der Spiegel

Οργή έχει προκαλέσει δημοσίευμα του Der Spiegel που καλεί τις χώρες της κρίσης, Κύπρο, Ισπανία, Ιταλία, Ιρλανδία, Πορτογαλία και Ελλάδα, να βασίζονται στις δικές τους δυνάμεις για να μειώσουν τα χρέη τους, χρησιμοποιώντας τα περιουσιακά στοιχεία των πολιτών τους περισσότερο από ό,τι έχουν κάνει μέχρι σήμερα.


Στο εξώφυλλο απεικονίζεται ένας Έλληνας κάτω από την ομπρέλα της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μεταφέρει χρήματα μέσα σε σακιά πάνω σε ένα γάιδαρο. Το τεύχος έχει κύριο τίτλο "Το ψέμα της φτώχειας. Πώς οι ευρωπαϊκές χώρες που βρίσκονται σε κρίση καμουφλάρουν τον πλούτο τους". Το δημοσίευμα του Der Spiegel βασίζεται σε έκθεση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, τα στοιχεία της οποίας παρουσιάζουν τα γερμανικά νοικοκυριά φτωχότερα από αυτά των Ελλήνων και των Κυπρίων, που οι πρώτοι καλούνται να "σώσουν".

Πού αποβλέπει

Ως ωδή στο σπάσιμο του τρίτου ταμπού μπορεί να ερμηνευθεί το δημοσίευμα. Μετά το κούρεμα των ομολόγων και των καταθέσεων φαίνεται ότι κάποιοι βλέπουν τώρα θετικά το κούρεμα των περιουσιακών στοιχείων στηριζόμενοι σε μία έκθεση αριθμών, και θέλοντας προφανώς να προλάβουν τη συζήτηση για το κούρεμα του λεγόμενου επίσημου χρέους. Αναμφίβολα, οι αριθμοί της ΕΚΤ είναι σωστοί. Το ρεπορτάζ ξεκινά με το δεδομένο ότι οι Γερμανοί, που ως φορολογούμενοι καλούνται μα πληρώσουν το κόστος της κρίσης δια των εγγυήσεων έχουν μικρότερη περιουσία από εκείνους που καλούνται να σώσουν. «Το χρήμα είναι εδώ» γράφει το περιοδικό, επικαλούμενο την έκθεση. Υποστηρίζει λοιπόν ότι θα πρέπει οι προβληματικές χώρες να βγουν από την κρίση με τις δικές τους δυνάμεις και παραθέτει τα στοιχεία που καταδεικνύουν ότι η περιουσία κάθε γερμανικού νοικοκυριού είναι κατά 100 χιλιάδες μικρότερη σε σχέση με εκείνη ενός ισπανικού νοικοκυριού και σχεδόν τέσσερις φορές μικρότερη σε σχέση με ένα κυπριακό. Αναφέρεται στην ιδιοκατοίκηση που στη Γερμανία δεν υπερβαίνει το 44% σε σχέση με την Ισπανία και την Σλοβακία που είναι 80%.
Το δημοσίευμα εγκαινιάζει προφανώς ένα ακόμη κύμα πιέσεων προς την κυβέρνηση Μέρκελ, με στόχο να εξαντλήσει όλες τις άλλες δυνατότητες προτού τεθεί σοβαρά προς συζήτηση το ζήτημα του κουρέματος του επίσημου χρέους.

Τι δεν αναφέρει

Δεν αναφέρει φυσικά πουθενά ότι σε αντίθεση με τις χώρες της κρίσης, όπου αν χάσει κανείς τη δουλειά του είναι εγκαταλελειμμένος στην μοίρα του, στη Γερμανία υπάρχει ένα ισχυρό κοινωνικό κράτος που δεν αφήνει κανέναν να χαθεί και όπου εάν δεν έχει κάποιος περιουσιακά στοιχεία μπορεί μέχρι το τέλος της ζωής του να συντηρείται από το κράτος. Επίσης προσπαθώντας να ερμηνεύσει την μικρή περιουσία που εμφανίζονται να έχουν οι πολίτες στη Γερμανίας αναφέρεται στις νομισματικές καταστροφές που υπέστη η Γερμανία μετά τον πόλεμο και από τις οποίες, όπως αναφέρει, «γλίτωσαν οι περισσότερες χώρες της ευρωζώνης». Πρόκειται για ένα ολέθριο ατόπημα της δημοσιογραφικής ομάδας, που δεν λαμβάνει υπόψη τις καταστροφές που προκάλεσε ο πόλεμος της ναζιστικής Γερμανίας σε χώρες όπως η Ελλάδα και η Ιταλία.

Πού έχει δίκιο

Εκεί όμως που το ρεπορτάζ έχει δίκιο είναι στο θέμα της φοροδιαφυγής, η οποία ευνοεί την απόκτηση περιουσίας στις χώρες του Νότου. Και μάλιστα η φοροδιαφυγή στις χώρες της κρίσης έχει αυξηθεί σε σχέση με τη δεκαετία του '80. Σωστή είναι επίσης η παρατήρηση για τις πισίνες και τα κότερα κάποιων φοροφυγάδων και η ανάγκη φορολόγησής τους. Όμως αυτό δεν είναι το ζητούμενο στο άρθρο. Ζητούμενο είναι το σπάσιμο του τρίτου ταμπού. Και μάλιστα διατυπώνεται με τέτοιο τρόπο που αδικεί το ίδιο το περιοδικό. Ενισχύει τα κλισέ και εντείνει αυτό που λέμε κοινωνικό φθόνο. Ρίχνει λάδι στη φωτιά σε μια περίοδο που οι σχέσεις βορειοευρωπαίων και νοτιοευρωπαίων είναι στο χειρότερο σημείο. Εάν παρατηρούσε ότι θα πρέπει να καταπολεμηθεί η φοροδιαφυγή και να συμμετάσχουν στο κόστος της κρίσης εκείνοι που αποδεδειγμένα πλούτισαν παράνομα θα συμφωνούσαμε όλοι. Αλλά δεν είναι έτσι.

Σταμάτης Ασημένιος/ Βόννη
πηγή.