Μύθος το απόρρητο για τις καταθέσεις Ελλήνων στις ελβετικές τράπεζες

     Ένας από τους πιο δημοφιλείς και ασφαλείς (;) προορισμούς του εγχώριου (και διεθνούς) κεφαλαίου είναι οι ελβετικές τράπεζες. Σε αυτές φυλάσσεται μεγάλο μέρος του συσσωρευμένου πλούτου που προέρχεται από νόμιμη και παράνομη δραστηριότητα. Η προτίμηση αυτή του εγχώριου κεφαλαίου προς τις ελβετικές τράπεζες οφείλεται στις ρυθμίσεις που περιλαμβάνει η Σύμβαση μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας για την αποφυγή της διπλής φορολογίας στους φόρους εισοδήματος.

Με τη σύμβαση αυτή, που κυρώθηκε με τον Ν. 1502/1984 (ΦΕΚ 192Α/28.11.1984) και ισχύει από το έτος 1985, ρυθμίσθηκε ο τρόπος φορολόγησης του εισοδήματος που αποκτούν πρόσωπα που είναι κάτοικοι του ενός ή των δύο συμβαλλομένων κρατών και, μεταξύ άλλων, συμφωνήθηκε ότι «δεν ανταλλάσσονται πληροφορίες (μεταξύ των δύο κρατών), εφόσον αποκαλύπτουν οποιοδήποτε εμπορικό, επιχειρηματικό, τραπεζικό, βιομηχανικό ή επαγγελματικό μυστικό ή εμπορική διαδικασία παραγωγής» (Άρθρο 25 της σύμβασης).

Το τραπεζικό απόρρητο
Με τις διατάξεις της εν λόγω Σύμβασης θεσπίσθηκε το περίφημο τραπεζικό απόρρητο των ελβετικών τραπεζών και αναγνωρίσθηκε το δικαίωμα στην Ελβετία να αρνείται την παροχή οποιασδήποτε πληροφορίας στην Ελλάδα που έχει σχέση με καταθέσεις (θυρίδες κ.λπ.) Ελλήνων πολιτών σε ελβετικές τράπεζες. Τα ίδια βεβαίως ισχύουν και αντιστρόφως, μόνο που οι Ελβετοί υπήκοοι δεν καταθέτουν τα χρήματά τους σε ελληνικές τράπεζες. Έτσι εξηγείται η μεγάλη ροή ελληνικών κεφαλαίων προς τις ελβετικές τράπεζες.
Πριν από λίγους μήνες ανακοινώθηκε ότι, ύστερα από έλεγχο των φορολογικών αρχών, καταρτίσθηκαν λίστες Ελλήνων καταθετών που μετέφεραν, με εμβάσματα, τα κεφάλαιά τους από ελληνικές τράπεζες σε τραπεζικούς λογαριασμούς στην Ελβετία.

Πότε υπάρχει αδίκημα
Η μεταφορά χρημάτων από ελληνικές σε ξένες τράπεζες δεν συνιστά αδίκημα, επειδή, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας, η κίνηση των κεφαλαίων είναι ελεύθερη. Εκείνο, όμως, που συνιστά αδίκημα είναι η κατοχή χρημάτων (σώρευση πλούτου), η απόκτηση των οποίων δεν δικαιολογείται από τον κάτοχό τους διότι βρίσκονται σε αντιστοιχία με τα δηλωθέντα εισοδήματά του. Στην περίπτωση αυτή, όταν δηλαδή ο κάτοχος των χρημάτων δεν μπορεί να δικαιολογήσει την προέλευσή τους (πόθεν έσχες) ή να αποδείξει τη φορολόγηση ή τη νόμιμη απαλλαγή τους από τον φόρο, διαπράττει το αδίκημα της φοροδιαφυγής.
Η μνημονιακή τρικομματική κυβέρνηση, αντί να αξιοποιήσει φορολογικά τις λίστες, με τον έλεγχο των εισοδημάτων των προσώπων που αναφέρονται σε αυτές και τον καταλογισμό των αναλογούντων φόρων σε περίπτωση που διαπίστωνε διαφεύγουσα φορολογητέα ύλη, "αρκέσθηκε" στο να «ξορκίσει» τη φοροδιαφυγή... απειλώντας τους καταθέτες των λιστών... «με έλεγχο και δημοσιοποίηση των ονομάτων τους...»! ...Πέραν τούτου, ουδέν...
Σαν να μη έφθανε αυτό, το υπουργείο Οικονομικών, στην προσπάθειά του να καλύψει την έλλειψη πολιτικής βούλησης της κυβέρνησης για την πάταξη της μεγάλης φοροδιαφυγής και για να δικαιολογήσει τη μη αναζήτηση από τις ελβετικές αρχές πληροφοριών και στοιχείων για τις ελληνικές καταθέσεις στις ελβετικές τράπεζες, επικαλέσθηκε ως επιχείρημα την ύπαρξη του τραπεζικού απορρήτου των ελβετικών τραπεζών που εμποδίζει την παροχή πληροφοριών για τις συναλλαγές με πελάτες (καταθέτες) τους και την άρνηση της Ελβετίας να χορηγήσει στην Ελλάδα τις σχετικές πληροφορίες, στερώντας έτσι το Ελληνικό Δημόσιο από τη δυνατότητα εντοπισμού φοροδιαφεύγοντος κεφαλαίου και κτήσης κρατικών εσόδων.

Δεν υπάρχει πλέον απόρρητο
Διερωτάται κανείς: Λέει, πράγματι, την αλήθεια η μνημονιακή τρικυβέρνηση όταν ισχυρίζεται ότι το τραπεζικό απόρρητο των ελβετικών τραπεζών την εμποδίζει να ελέγξει τις καταθέσεις Ελλήνων πολιτών στην Ελβετία ή μήπως καλλιεργεί έναν ακόμη μύθο για την παραπλάνηση του λαού ώστε να μείνουν «στο απυρόβλητο» των φορολογικών ελέγχων οι μεγαλοεπιχειρηματίες, μεγαλοεισοδηματίες και οι λογής-λογής συλλέκτες νόμιμου ή παράνομου πλούτου; Η απάντηση είναι ότι η κυβέρνηση δεν λέει την αλήθεια. Διότι, σήμερα, μετά την ψήφιση του Ν. 4034/2011 πριν από ένα έτος, δεν υφίσταται το απόρρητο των ελβετικών τραπεζών.
Ειδικότερα, με τον Ν. 4034/2011 (ΦΕΚ 269Α'/31.12.2011) κυρώθηκε το Πρωτόκολλο μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Ελβετικής Συνομοσπονδίας που τροποποιεί τη Σύμβαση που υπογράφηκε μεταξύ των δύο κρατών για την αποφυγή της διπλής φορολογίας.
Με το άρθρο VI του Πρωτοκόλλου (που τροποποίησε το άρθρο 25 της Σύμβασης «για την ανταλλαγή πληροφοριών») συμφωνήθηκε ότι: «Δεν επιτρέπεται σε ένα συμβαλλόμενο κράτος (π.χ. στην Ελβετία) να αρνηθεί την παροχή πληροφοριών αποκλειστικά και μόνο επειδή οι πληροφορίες αυτές είναι στην κατοχή τράπεζας, άλλου χρηματοπιστωτικού ιδρύματος, εξουσιοδοτημένου εκπροσώπου ή αντιπροσώπου, ή επειδή οι πληροφορίες συνδέονται με τα ιδιοκτησιακά συμφέροντα ενός προσώπου».
Με τις νέες ρυθμίσεις του Πρωτοκόλλου (και της Σύμβασης): κάμφθηκε, πλέον, η γενική αρχή του τραπεζικού (και επαγγελματικού) απορρήτου που κάλυπτε τις συναλλαγές των ελβετικών τραπεζών, η Ελβετία δεν μπορεί να αρνηθεί να χορηγήσει στην Ελλάδα πληροφορίες που έχουν σχέση με τις καταθέσεις (θυρίδες κ.λπ.) Ελλήνων πολιτών σε ελβετικές τράπεζες και η Ελλάδα έχει πλέον τη δυνατότητα (και το δικαίωμα) να ζητάει από την Ελβετία φορολογικές πληροφορίες για Έλληνες πολίτες που διατηρούν φορολογητέα ύλη (καταθέσεις κ.λπ.) σε ελβετικές τράπεζες.
Ανοίγεται, λοιπόν, πεδίον δόξης λαμπρό... για τη μνημονιακή συγκυβέρνηση που διατείνεται ότι αγωνίζεται για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Ας δηλώσει σήμερα ότι θα ανοίξει όλους τους τραπεζικούς λογαριασμούς που τηρούν Έλληνες πολίτες σε ελβετικές τράπεζες... Οι νόμοι υπάρχουν... Πολιτική βούληση υπάρχει;
Και κάτι για τον ΣΥΡΙΖΑ. Καλό είναι, όταν υπάρχουν νομοθετικά δεδομένα, δηλαδή νόμοι, «να ξεμπροστιάζει», τεκμηριωμένα, ακόμη και με νομική επιχειρηματολογία, τη μνημονιακή συγκυβέρνηση όταν παραπλανά τον λαό για τις πραγματικές νομικές δυνατότητες που έχει για την πάταξη της φοροδιαφυγής και όταν δεν εφαρμόζει τους νόμους που η ίδια έχει ψηφίσει, που αποσκοπούν, ακριβώς, στην πάταξη της φοροδιαφυγής.

* Ο Στέφανος Ι. Ηλιού είναι δικηγόρος